- Wat is circulariteit in de context van supply chain management?
- Hoe verandert circulariteit je inkoop- en materiaalkeuzes?
- Welke logistieke aanpassingen vraagt een circulaire supply chain?
- Hoe beïnvloedt circulair ontwerpen je productieprocessen?
- Wat zijn de belangrijkste voordelen van circulariteit voor je supply chain?
- Frequently Asked Questions
Circulariteit verandert je supply chain van een lineair ’take-make-waste’ model naar een gesloten systeem waarbij materialen en producten zo lang mogelijk hun waarde behouden. Dit betekent dat je niet alleen kijkt naar productie en levering, maar ook naar retourstromen, recycling en hergebruik. Voor bedrijven in de verpakkingsindustrie vraagt dit om fundamentele aanpassingen in inkoop, logistiek, productontwerp en samenwerking met ketenpartners.
Wat is circulariteit in de context van supply chain management? #
Circulariteit in supply chain management draait om het sluiten van materiaalstromen en het maximaal benutten van grondstoffen. In plaats van het traditionele lineaire model, waarbij grondstoffen worden gewonnen, verwerkt tot producten en uiteindelijk als afval eindigen, creëer je gesloten kringlopen. Dit betekent dat materialen zoals PET, PP en HDPE na gebruik weer terugkeren als grondstof voor nieuwe verpakkingen.
In de verpakkingsindustrie zie je deze verschuiving concreet terug in vier hoofdstrategieën: het verkleinen van de kringloop door minder materiaal te gebruiken, het vertragen door de levensduur te verlengen, het sluiten door hoogwaardig te recyclen, en het vervangen door hernieuwbare materialen. Deze aanpak vraagt om een compleet andere manier van denken over je supply chain, waarbij afval niet langer het eindpunt is maar het begin van een nieuwe cyclus.
De transitie naar circulariteit wordt gedreven door zowel wetgeving als marktvraag. Het Circular Economy Action Plan van de EU en de Nederlandse ambitie om in 2050 volledig circulair te zijn, zetten de toon. Voor jouw supply chain betekent dit dat je moet anticiperen op strengere eisen rond recycleerbaarheid, uitgebreide producentenverantwoordelijkheid en het gebruik van gerecyclede materialen in voedselverpakkingen.
Hoe verandert circulariteit je inkoop- en materiaalkeuzes? #
Circulaire inkoop begint met het selecteren van materialen die geschikt zijn voor meerdere levenscycli. Dit betekent een verschuiving van de goedkoopste optie naar materialen met de beste circulaire prestaties. Voor thermogevormde verpakkingen kies je bijvoorbeeld voor mono-materialen zoals rPET of PP, die na gebruik weer volledig recyclebaar zijn zonder kwaliteitsverlies.
Je leveranciersselectie verandert ook fundamenteel. Naast prijs en kwaliteit worden duurzaamheidscriteria zoals het percentage gerecycled materiaal, de CO2-voetafdruk en certificeringen steeds belangrijker. Leveranciers die kunnen aantonen dat hun materialen geschikt zijn voor ’tray-to-tray’ recycling of die biologisch afbreekbare alternatieven bieden, krijgen de voorkeur. Dit vraagt om langetermijnpartnerships waarbij je samen werkt aan innovatie en procesoptimalisatie.
Certificeringen spelen een belangrijke rol bij het objectief beoordelen van circulaire prestaties. Denk aan certificaten voor food contact recycled materials, cradle-to-cradle certificering of specifieke branchestandaarden. Deze certificeringen helpen je niet alleen bij het maken van de juiste keuzes, maar zijn ook belangrijk voor de communicatie naar jouw klanten over de duurzaamheid van je verpakkingen.
Welke logistieke aanpassingen vraagt een circulaire supply chain? #
Een circulaire supply chain vraagt om een compleet herontwerp van je logistieke processen. Het belangrijkste verschil is dat je niet alleen voorwaartse stromen moet managen, maar ook retourlogistiek moet organiseren. Dit betekent dat je systemen moet opzetten voor het inzamelen, sorteren en verwerken van gebruikte verpakkingen, zodat deze weer als grondstof kunnen dienen.
Transport en opslag vragen ook om aanpassingen. Je moet rekening houden met extra ruimte voor de opslag van ingezamelde materialen en mogelijk aparte transportroutes voor retourstromen. Slimme routeplanning waarbij leveringen en ophaalacties worden gecombineerd, helpt om de extra transportbewegingen en bijbehorende CO2-uitstoot te beperken. Voor EPS-verpakkingen kan compacteren op locatie het transportvolume aanzienlijk verminderen.
De integratie van recyclingstromen in bestaande netwerken vraagt om nauwe samenwerking met recyclingbedrijven en afvalverwerkers. Je moet data-uitwisseling organiseren om materiaalstromen te kunnen volgen en de kwaliteit van gerecyclede grondstoffen te waarborgen. Digitale track-and-trace systemen helpen om de herkomst en samenstelling van materialen transparant te maken, wat belangrijk is voor food contact toepassingen.
Hoe beïnvloedt circulair ontwerpen je productieprocessen? #
Circulair ontwerpen begint bij het toepassen van design-for-recycling principes in de ontwerpfase. Voor thermogevormde verpakkingen betekent dit het kiezen voor mono-materialen zonder multilayers, het vermijden van niet-compatibele additieven en het ontwerpen voor eenvoudige scheiding van componenten. Een PP-bakje met een PP-deksel is bijvoorbeeld veel beter recyclebaar dan een combinatie van verschillende materialen.
Je productieprocessen moeten flexibel genoeg zijn om met gerecyclede grondstoffen te werken. Dit vraagt mogelijk om aanpassingen in je extrusie- of spuitgietprocessen, omdat rPET of gerecycled PP andere verwerkingseigenschappen kunnen hebben dan virgin materiaal. Ook moet je kwaliteitscontrole aanpassen om variaties in gerecyclede grondstoffen op te vangen zonder concessies te doen aan de eindkwaliteit.
Modulair ontwerpen wordt steeds belangrijker in de thermoplastische industrie. Door verpakkingen te ontwerpen als systemen van losse componenten die eenvoudig te demonteren zijn, maak je hergebruik en materiaalspecifieke recycling mogelijk. Dit vraagt om investeringen in nieuwe productietechnieken, maar levert op termijn voordelen op door materiaalefficiëntie en nieuwe businessmodellen zoals verpakkingen-als-dienst.
Wat zijn de belangrijkste voordelen van circulariteit voor je supply chain? #
De economische voordelen van een circulaire supply chain worden steeds duidelijker. Door materiaalefficiëntie en het gebruik van gerecyclede grondstoffen kun je kosten besparen, vooral wanneer de prijzen van virgin materialen stijgen. Nieuwe verdienmodellen zoals deposit-return systemen of lease-constructies voor transportverpakkingen creëren extra inkomstenstromen en versterken de klantbinding.
Circulariteit vermindert ook je supply chain risico’s. Door minder afhankelijk te zijn van virgin grondstoffen en internationale toeleveringsketens, word je minder kwetsbaar voor prijsschommelingen en leveringsonderbrekingen. Het opbouwen van lokale recyclingnetwerken verhoogt je leveringszekerheid en verkort de supply chain, wat vooral voor food-verpakkingen met strenge veiligheidseisen belangrijk is.
De belangrijkste meerwaarde ligt misschien wel in de versterkte relaties met je klanten. Bedrijven die actief werken aan hun MVO-doelstellingen waarderen leveranciers die meedenken over circulaire oplossingen en duurzaamheidsinitiatieven. Door samen te werken aan innovatieve verpakkingsconcepten en transparant te zijn over je circulaire prestaties, bouw je langdurige partnerships op die verder gaan dan alleen prijs en kwaliteit.
De transitie naar een circulaire supply chain is geen eenvoudige opgave, maar biedt grote kansen voor bedrijven die vooroplopen. Het vraagt om investeringen in nieuwe technologieën, aanpassingen in processen en vooral een andere mindset. Maar de voordelen – van kostenbesparing tot risicoreductie en versterkte klantrelaties – maken deze investering de moeite waard. Bij Koninklijke Hordijk helpen we je graag om deze transitie succesvol te maken, met onze expertise in duurzame thermoplastische oplossingen en jarenlange ervaring in de verpakkingsindustrie.
