Hoe beïnvloedt de PPWR de keuze voor mono- versus multimateriaal verpakkingen?

De PPWR dwingt bedrijven om hun verpakkingskeuze te heroverwegen, waarbij de afweging tussen mono- en multimateriaal verpakkingen centraal staat. Deze Europese wetgeving stuurt aan op meer recycleerbare verpakkingen door monomaterialen te stimuleren, maar erkent ook dat multimaterialen voor bepaalde toepassingen noodzakelijk blijven. Voor Nederlandse bedrijven in de voedingsmiddelen-, gezondheidszorg- en industriële sectoren betekent dit een strategische heroverweging van hun complete verpakkingsportfolio.

Wat is de PPWR en waarom is deze belangrijk voor jouw verpakkingskeuze? #

De Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) is de nieuwe Europese verpakkingswetgeving die bedrijven verplicht om hun verpakkingen fundamenteel anders te ontwerpen. Deze regelgeving stelt concrete doelen voor recycleerbaarheid, herbruikbaarheid en het gebruik van gerecycled materiaal in verpakkingen.

Voor jouw bedrijf betekent dit dat je moet voldoen aan strikte eisen rond de circulaire economie. De PPWR verplicht bijvoorbeeld dat alle verpakkingen tegen 2030 recyclebaar moeten zijn volgens vastgestelde criteria. Dit heeft directe gevolgen voor je materiaalkeuze, waarbij je moet afwegen tussen functionaliteit en milieu-impact.

Nederlandse bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie moeten hun thermogevormde PET-bakjes en PP-schalen heroverwegen. In de gezondheidszorg staan steriele verpakkingen onder druk om te voldoen aan recycleerbaarheidseisen zonder concessies te doen aan hygiëne. Industriële bedrijven zoeken naar alternatieven voor hun complexe transportverpakkingen die vaak uit meerdere materialen bestaan.

Wat zijn de verschillen tussen mono- en multimateriaal verpakkingen? #

Monomaterialen bestaan uit één type kunststof zoals PET, PP of HDPE, wat ze ideaal maakt voor recycling. Je kunt deze verpakkingen direct in de recyclingstream opnemen zonder voorafgaande scheiding. Denk aan transparante PET-bakjes voor verse salades of PP-potjes voor zuivelproducten.

Multimaterialen combineren verschillende materialen om specifieke eigenschappen te bereiken. Een typisch voorbeeld is een verpakking met een PP-basis en een PE-seallaag voor betere afsluiting, of een PET-tray met een EVOH-barrièrelaag voor langere houdbaarheid. Deze combinaties bieden superieure bescherming maar compliceren het recyclingproces aanzienlijk.

In de praktijk zie je monomaterialen vooral bij:

• Verse voedingsmiddelen met korte houdbaarheid
• Bulkverpakkingen voor transport
• Eenvoudige flacons voor home care producten

Multimaterialen vind je traditioneel bij:

• Lang houdbare voedingsmiddelen die zuurstofbarrières vereisen
• Medische verpakkingen met steriliteitseisen
• Technische componenten die bescherming tegen vocht én schokken nodig hebben

Hoe stimuleert de PPWR het gebruik van monomaterialen? #

De PPWR hanteert concrete recycleerbaarheidsdoelstellingen die monomaterialen sterk bevoordelen. Verpakkingen moeten aantoonbaar recyclebaar zijn volgens design-for-recycling principes, waarbij de scheiding van materialen een belangrijke factor is. Monomaterialen scoren hier automatisch beter omdat ze geen complexe scheidingsprocessen vereisen.

Economische prikkels maken de keuze voor monomaterialen nog aantrekkelijker. De Extended Producer Responsibility (EPR) tarieven zijn lager voor goed recycleerbare verpakkingen. Dit betekent dat je voor een PP-monoverpakking minder afdraagt dan voor een PP/PE-multilayer variant. Bovendien kunnen monomaterialen makkelijker voldoen aan de verplichte percentages gerecycled materiaal.

De wetgeving stimuleert ook innovatie in monomaterialen. Producenten ontwikkelen nu PP-varianten met verbeterde barrière-eigenschappen of CPET dat ovenbestendig is zonder extra lagen. Deze ontwikkelingen maken het mogelijk om functionaliteiten te behouden terwijl je voldoet aan de duurzame verpakkingen eisen van de PPWR.

Wanneer zijn multimateriaal verpakkingen nog steeds de beste keuze? #

Ondanks de druk richting monomaterialen blijven multimaterialen voor specifieke toepassingen onmisbaar. De PPWR erkent dit met uitzonderingen voor verpakkingen waarbij voedselveiligheid of medische standaarden in het geding komen. Als je product een zuurstofbarrière nodig heeft die monomaterialen niet kunnen bieden, kun je deze noodzaak onderbouwen.

In de voedingsmiddelenindustrie zijn multimaterialen vaak nog nodig voor:

• Vacuümverpakkingen voor vlees en vis die EVOH-barrières vereisen
• Modified Atmosphere Packaging (MAP) voor verse producten
• Steriliseerbare verpakkingen voor kant-en-klaarmaaltijden

Voor medische toepassingen gelden strenge eisen die voorrang krijgen op recycleerbaarheid. Steriele verpakkingen voor medische hulpmiddelen of farmaceutische producten moeten absolute barrière-eigenschappen garanderen. Hier accepteert de PPWR dat patiëntveiligheid zwaarder weegt dan circulariteit.

Om gebruik van multimaterialen te rechtvaardigen moet je aantonen dat:

• Monomaterialen technisch niet voldoen aan productvereisten
• Voedselverspilling of productverlies zonder multimaterialen significant toeneemt
• Wettelijke normen voor houdbaarheid of steriliteit niet haalbaar zijn

Belangrijkste overwegingen bij je verpakkingskeuze onder de PPWR #

Start met een grondige evaluatie van je huidige verpakkingsportfolio. Categoriseer je verpakkingen naar functionaliteit en identificeer welke echt multimaterialen nodig hebben. Voor veel toepassingen blijkt dat moderne monomaterialen zoals hoogwaardige PP of rPET voldoende bescherming bieden.

Volg dit stappenplan voor een succesvolle transitie:

1. Inventariseer alle verpakkingstypes en hun huidige materiaalsamenstelling
2. Test monomaterialen alternatieven op kritische eigenschappen zoals barrière, sterkte en houdbaarheid
3. Bereken de Total Cost of Ownership inclusief EPR-tarieven en recyclingopbrengsten
4. Ontwikkel een gefaseerde overstapstrategie waarbij je begint met de eenvoudigste toepassingen

De afweging tussen functionaliteit en duurzaamheid vraagt om expertise in materiaalkunde en verpakkingstechnologie. Werk samen met specialisten die ervaring hebben met zowel thermovormen als spuitgieten in monomaterialen. Zij kunnen je helpen om de juiste balans te vinden tussen productvereisten en PPWR-compliance.

Bij Koninklijke Hordijk combineren we meer dan 100 jaar ervaring in thermoplastische verpakkingsoplossingen met actuele kennis van verpakkingswetgeving. We helpen bedrijven bij de transitie naar recycleerbare verpakkingen door innovatieve monomaterialen te ontwikkelen die voldoen aan zowel functionele eisen als duurzaamheidsdoelstellingen. Of het nu gaat om PET-verpakkingen voor verse voeding, PP-oplossingen voor lange houdbaarheid of HDPE-flacons voor home care, we denken graag mee over de beste materiaalkeuze onder de PPWR.