Categorieën bekijken

Hoe pas je circulariteit toe op flexibele verpakkingen?

7 min read

Circulariteit bij flexibele verpakkingen draait om het sluiten van materiaalkringlopen door hergebruik, recycling en het minimaliseren van afval. Dit betekent dat je verpakkingsmaterialen zoals PET, PP of HDPE zo ontwerpt dat ze na gebruik weer volledig kunnen worden ingezet als grondstof voor nieuwe producten. Voor bedrijven in de verpakkingsindustrie biedt dit niet alleen economische voordelen door materiaalefficiëntie, maar ook een concrete bijdrage aan duurzaamheidsdoelstellingen en een sterker merkimago.

Wat is circulariteit in de context van flexibele verpakkingen? #

Circulariteit bij flexibele verpakkingen betekent dat je de levenscyclus van verpakkingsmaterialen sluit door ze na gebruik weer om te zetten in nieuwe grondstoffen. Dit gaat verder dan alleen recycling – het omvat het complete proces van ontwerp tot hergebruik, waarbij je vanaf het begin nadenkt over wat er met de verpakking gebeurt na gebruik.

De kernprincipes van circulaire verpakkingen zijn helder: reduceren van materiaalgebruik, hergebruik waar mogelijk, recycling als standaard en het voorkomen dat materialen als afval eindigen. Voor flexibele verpakkingen zoals folies, zakken en pouches betekent dit dat je materialen kiest die makkelijk te scheiden zijn en hun eigenschappen behouden na recycling.

Flexibele verpakkingen zijn dunne, buigzame materialen die zich aanpassen aan de vorm van het product. Denk aan verpakkingsfolies van PET voor verse producten, PP-zakken voor droge voedingsmiddelen of HDPE-pouches voor verzorgingsproducten. Deze verpakkingen gebruiken minder materiaal dan rigide alternatieven, maar juist daarom is circulariteit belangrijk – je wilt voorkomen dat deze dunne materialen na eenmalig gebruik verloren gaan.

De noodzaak voor circulariteit wordt gedreven door verschillende factoren:

  • Schaarste van grondstoffen en stijgende materiaalkosten
  • Strengere wetgeving rondom verpakkingsafval en recyclingdoelstellingen
  • Toenemende vraag van consumenten naar duurzame verpakkingsoplossingen
  • Bedrijfsdoelstellingen voor CO2-reductie en circulaire bedrijfsvoering

Welke materialen maken flexibele verpakkingen circulair? #

Voor circulaire flexibele verpakkingen zijn mono-materialen de gouden standaard. Deze bestaan uit één type kunststof, wat recycling aanzienlijk vereenvoudigt. PET (polyethyleentereftalaat) is hiervan een uitstekend voorbeeld – het behoudt zijn transparantie en barrière-eigenschappen ook na meerdere recyclingrondes. rPET, gemaakt van gerecycled PET, kan tot wel 50% of meer worden toegepast in nieuwe verpakkingen zonder kwaliteitsverlies.

PP (polypropyleen) biedt andere voordelen voor circulaire toepassingen. Dit materiaal is hittebestendig, vochtbestendig en uitstekend te sealen, waardoor het ideaal is voor verpakkingen die in de magnetron of vriezer gebruikt worden. PP behoudt zijn mechanische eigenschappen goed tijdens recycling, vooral wanneer het als mono-materiaal wordt toegepast.

HDPE (high-density polyethyleen) onderscheidt zich door zijn chemische resistentie en flexibiliteit. Voor home care en personal care producten is dit vaak het voorkeursmateriaal, omdat het bestand is tegen verschillende inhoudsstoffen en tegelijk goed recyclebaar blijft.

Multi-layer verpakkingen vormen een uitdaging voor circulariteit. Deze combineren verschillende materialen voor optimale producteigenschappen, maar zijn moeilijk te recyclen. De oplossing ligt in nieuwe ontwikkelingen zoals:

  • Mono-materiaal multilayers die verschillende eigenschappen combineren binnen één materiaaltype
  • Scheidbare lagen die tijdens het recyclingproces van elkaar losgemaakt kunnen worden
  • Compatibele materiaalcombinaties die samen gerecycled kunnen worden

Meer informatie over duurzame materiaalinnovaties en biologische alternatieven helpt je bij het maken van de juiste materiaalkeuzes voor jouw circulaire verpakkingsoplossingen.

Hoe ontwerp je flexibele verpakkingen voor optimale circulariteit? #

Design for recycling begint met het kiezen van één hoofdmateriaal voor je verpakking. Dit betekent dat je waar mogelijk afziet van materiaalcombinaties en kiest voor mono-materiaal oplossingen. Als je toch verschillende functies nodig hebt, zoals een barrièrelaag, zoek dan naar oplossingen binnen hetzelfde materiaaltype of gebruik compatibele materialen die het recyclingproces niet verstoren.

Bij het ontwerpproces zijn deze principes leidend:

  • Minimaliseer het aantal verschillende materialen in één verpakking
  • Vermijd donkere kleuren die de detectie tijdens sortering bemoeilijken
  • Gebruik wateroplosbare inkten en lijmen waar mogelijk
  • Ontwerp voor eenvoudige scheiding van verschillende componenten
  • Standaardiseer materiaaldikte voor efficiëntere verwerking

Materiaalselectie bepaalt grotendeels het succes van je circulaire verpakking. Voor voedingsmiddelen die een goede barrière nodig hebben, is PET of rPET vaak de beste keuze. Deze materialen bieden uitstekende bescherming tegen zuurstof en vocht, terwijl ze volledig recyclebaar blijven. Voor producten die hittebestendigheid vereisen, zoals kant-en-klaar maaltijden, is CPET een circulaire optie die tot 240°C kan weerstaan.

Modulair ontwerp speelt een steeds belangrijkere rol in circulaire economie verpakkingen. Dit betekent dat je verpakkingen ontwerpt in gestandaardiseerde maten en vormen die makkelijk te combineren zijn. Hierdoor kunnen verschillende producten dezelfde basisverpakking gebruiken, wat de recyclingstromen vereenvoudigt en de kosten verlaagt.

Wat zijn de voordelen van circulaire flexibele verpakkingen voor bedrijven? #

De economische voordelen van circulaire flexibele verpakkingen zijn direct merkbaar in je bedrijfsvoering. Door het gebruik van gerecyclede materialen zoals rPET verlaag je de afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen, wat vooral bij fluctuerende olieprijzen voor stabielere materiaalkosten zorgt. Materiaalefficiëntie door slimmer ontwerp vermindert niet alleen de hoeveelheid benodigd materiaal, maar ook transport- en opslagkosten.

Het versterken van je merkimago is een belangrijk strategisch voordeel. Consumenten en zakelijke klanten waarderen bedrijven die actief bijdragen aan een circulaire economie. Door transparant te communiceren over je gebruik van recycleerbare verpakkingen en het percentage gerecycled materiaal, bouw je vertrouwen op en onderscheid je je van concurrenten.

Compliance met huidige en toekomstige wetgeving wordt steeds belangrijker. De Europese Single-Use Plastics Directive en nationale implementaties daarvan stellen strenge eisen aan verpakkingen. Bedrijven die nu al investeren in circulaire oplossingen, zijn voorbereid op deze regelgeving en vermijden kostbare last-minute aanpassingen.

De bijdrage aan bedrijfsdoelstellingen voor duurzaamheid is meetbaar en rapporteerbaar:

  • Reductie van CO2-uitstoot door minder gebruik van nieuwe grondstoffen
  • Verlaging van afvalstromen en bijbehorende verwerkingskosten
  • Bijdrage aan circulaire KPI’s en duurzaamheidsrapportages
  • Verbetering van de score op duurzaamheidscertificeringen

Op lange termijn creëer je waarde door het opbouwen van kennis en ervaring met circulaire processen. Deze expertise wordt een competitief voordeel wanneer circulariteit de norm wordt in plaats van de uitzondering.

Welke uitdagingen kom je tegen bij het implementeren van circulariteit? #

De technische uitdagingen bij circulaire flexibele verpakkingen zijn reëel maar oplosbaar. Het behouden van producteigenschappen na recycling vraagt om zorgvuldige materiaalkeuze en procesbeheersing. Vooral bij voedselverpakkingen moet je garanderen dat gerecyclede materialen voldoen aan strenge veiligheidseisen. Dit vereist investeringen in kwaliteitscontrole en mogelijk aanpassingen in je productieproces.

De infrastructuur voor inzameling en recycling verschilt sterk per regio. Niet overal zijn de faciliteiten aanwezig om flexibele verpakkingen effectief te sorteren en recyclen. Dit betekent dat je moet samenwerken met afvalverwerkers en mogelijk moet investeren in het verbeteren van de lokale infrastructuur.

Consumentengedrag vormt een belangrijke factor in het succes van recycleerbare verpakkingen. Ondanks goede intenties belanden veel flexibele verpakkingen nog in het restafval. Educatie over correct scheiden en het belang van schone aanlevering voor recycling is nodig. Dit vraagt om duidelijke communicatie op de verpakking zelf.

De balans tussen functionaliteit en circulariteit is een continue afweging:

  • Mono-materialen zijn beter recyclebaar maar bieden mogelijk minder bescherming
  • Dunner materiaal vermindert de milieu-impact maar kan de recyclebaarheid beïnvloeden
  • Transparante materialen zijn beter voor sortering maar limiteren designmogelijkheden
  • Gerecyclede materialen kunnen duurder zijn dan nieuwe grondstoffen

Belangrijkste stappen naar succesvolle circulaire verpakkingsoplossingen #

De transitie naar circulaire flexibele verpakkingen begint met een grondige analyse van je huidige verpakkingsportfolio. Identificeer welke verpakkingen het grootste volume vertegenwoordigen en start daar met de omschakeling naar mono-materialen of beter recyclebare alternatieven. Voor PET-verpakkingen kun je direct beginnen met het toepassen van rPET, voor PP-oplossingen onderzoek je de mogelijkheden voor post-consumer recyclaat.

Het stappenplan voor implementatie ziet er als volgt uit:

  • Inventariseer huidige materialen en hun recyclebaarheid
  • Selecteer prioriteitsverpakkingen voor circulaire herontwerp
  • Test alternatieven op functionaliteit en kwaliteitsbehoud
  • Ontwikkel samen met leveranciers nieuwe specificaties
  • Implementeer gefaseerd met monitoring van resultaten
  • Communiceer transparant over voortgang en uitdagingen

Partnerschappen in de waardeketen zijn onmisbaar voor succes. Werk samen met materiaalproducenten die expertise hebben in gerecyclede grondstoffen, recyclingbedrijven die inzicht geven in verwerkbaarheid, en klanten die bereid zijn mee te denken over nieuwe oplossingen. Deze samenwerking zorgt voor kennisdeling en gezamenlijke innovatie.

Continue verbetering is het fundament van succesvolle circulariteit. Meet regelmatig het percentage gerecycled materiaal in je verpakkingen, monitor de daadwerkelijke recyclingpercentages na gebruik, en blijf investeren in nieuwe technologieën. De ontwikkelingen in chemische recycling en geavanceerde sorteertechnieken bieden nieuwe mogelijkheden voor materialen die nu nog moeilijk te recyclen zijn.

Het toekomstperspectief voor duurzame verpakkingsoplossingen is veelbelovend. Innovaties zoals digitale watermerken voor betere sortering, nieuwe bio-based materialen met verbeterde eigenschappen, en geavanceerde recyclingtechnologieën maken steeds meer circulaire toepassingen mogelijk. Door nu te investeren in kennis en ervaring, positioneer je je bedrijf als koploper in de circulaire economie.

De verpakkingsindustrie staat aan het begin van een fundamentele transformatie naar circulariteit. Bedrijven die deze uitdaging aangaan en flexibele verpakkingen herontwerpen voor een circulaire toekomst, creëren niet alleen waarde voor hun eigen organisatie maar dragen bij aan een duurzamere wereld. Bij Koninklijke Hordijk delen we graag onze expertise in thermoplastische oplossingen en helpen we je bij het realiseren van jouw circulaire ambities.

Frequently Asked Questions #

Hoe kan ik als klein bedrijf beginnen met circulaire flexibele verpakkingen zonder grote investeringen? #

Start met één productlijn en kies voor standaard mono-materialen zoals transparant rPET of PP die breed beschikbaar zijn. Werk samen met lokale verpakkingsleveranciers die al ervaring hebben met gerecyclede materialen en vraag om kleine testbatches. Focus eerst op quick wins zoals het vervangen van multi-layer verpakkingen door mono-materiaal alternatieven die vergelijkbare bescherming bieden.

Wat zijn de grootste valkuilen bij de overstap naar circulaire verpakkingen en hoe voorkom ik ze? #

De drie grootste valkuilen zijn: te snel willen veranderen zonder grondig testen, alleen focussen op recyclebaarheid zonder functionaliteit, en onvoldoende communicatie met klanten over veranderingen. Voorkom deze door gefaseerd te implementeren met uitgebreide producttesten, altijd de balans tussen duurzaamheid en productbescherming te bewaken, en klanten vroeg te betrekken bij ontwikkelingen met duidelijke uitleg over de voordelen.

Hoe meet ik concreet de circulariteit van mijn verpakkingen en welke KPI’s zijn het belangrijkst? #

Meet circulariteit via het percentage gerecycled materiaal in je verpakkingen, de recyclebaarheidsgraad volgens erkende standaarden zoals RecyClass, en het daadwerkelijke recyclingpercentage na gebruik via tracking studies. De belangrijkste KPI’s zijn: materiaalreductie per verpakkingseenheid, percentage mono-materiaal verpakkingen in je portfolio, en de CO2-voetafdruk per kilogram verpakt product. Gebruik deze data voor kwartaalrapportages en stel realistische verbeterdoelen.

Op de hoogte blijven? Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.