Categorieën bekijken

Hoe voorkom je greenwashing bij circulariteit claims?

5 min read

Greenwashing bij circulariteit claims voorkom je door transparant te zijn over je duurzaamheidsinitiatieven, gebruik te maken van verifieerbare data en erkende certificeringen, en door realistische in plaats van overdreven beweringen te communiceren. Het gaat om het onderbouwen van elke claim met concrete bewijzen, het laten uitvoeren van onafhankelijke verificaties, en het eerlijk communiceren over zowel de successen als de uitdagingen in je circulaire transitie.

Wat is greenwashing bij circulariteit claims precies? #

Greenwashing in de context van circulariteit verwijst naar het maken van misleidende of ongefundeerde claims over de duurzaamheid en circulariteit van verpakkingen. In de verpakkingsindustrie zie je dit vaak terug in vage beweringen over recycleerbaarheid, waarbij bijvoorbeeld wordt beweerd dat een PET-verpakking “100% recyclebaar” is zonder te vermelden dat dit alleen geldt onder specifieke omstandigheden en met de juiste infrastructuur.

Een veelvoorkomend voorbeeld is het claimen dat een verpakking biologisch afbreekbaar is, terwijl dit alleen gebeurt onder industriële composteeromstandigheden die niet overal beschikbaar zijn. Ook zie je vaak dat bedrijven hun PP of HDPE verpakkingen als “milieuvriendelijk” bestempelen zonder concrete onderbouwing of meetbare doelstellingen.

Het probleem wordt groter wanneer bedrijven termen als “circulair” of “duurzaam” gebruiken zonder duidelijke definitie of context. Een verpakking van rPET kan bijvoorbeeld wel gerecycled materiaal bevatten, maar als deze niet weer recyclebaar is in een gesloten kringloop, is de circulariteitsclaim misleidend. Deze praktijken ondermijnen niet alleen het vertrouwen van klanten, maar vertragen ook de echte transitie naar een circulaire economie.

Waarom is transparantie over circulariteit zo belangrijk voor bedrijven? #

Transparantie over circulariteit is belangrijk omdat het de basis vormt voor vertrouwen tussen bedrijven en hun stakeholders. In de B2B-markt, waar inkoopmanagers en sustainability officers kritisch kijken naar de duurzaamheidsprestaties van hun leveranciers, kan een gebrek aan transparantie leiden tot het verliezen van belangrijke contracten en partnerships.

De regelgeving wordt ook steeds strenger. De EU Green Claims Directive stelt bijvoorbeeld dat alle milieuclaims onderbouwd moeten worden met wetenschappelijk bewijs. Bedrijven die niet transparant zijn over hun circulariteitsinitiatieven lopen het risico op boetes en reputatieschade. De Packaging and Packaging Waste Directive en de Single Use Plastic Directive stellen daarnaast concrete eisen aan de recycleerbaarheid en het gebruik van gerecycled materiaal in verpakkingen.

Voor bedrijven in de verpakkingsindustrie betekent transparantie ook een competitief voordeel. Door open te zijn over zowel successen als uitdagingen in de circulaire transitie, positioneer je jezelf als een betrouwbare partner die serieus werk maakt van duurzaamheid. Dit spreekt vooral aan bij bedrijven die hun eigen MVO-doelstellingen willen halen en zoeken naar leveranciers die hieraan kunnen bijdragen. Meer informatie over concrete duurzaamheidsinitiatieven vind je op onze pagina over circulaire verpakkingsoplossingen en duurzaamheidsprojecten.

Hoe herken je betrouwbare circulariteit claims in de verpakkingsindustrie? #

Betrouwbare circulariteit claims herken je aan concrete, meetbare informatie en onafhankelijke verificatie. Een legitieme claim specificeert bijvoorbeeld het exacte percentage gerecycled materiaal (zoals “bevat 30% rPET uit post-consumer afval”) in plaats van vage termen als “gemaakt van gerecycled plastic”.

Let op erkende certificeringen en keurmerken die specifiek zijn voor de verpakkingsindustrie. Denk aan certificeringen voor voedselveiligheid bij gebruik van gerecyclede materialen, of keurmerken die de recycleerbaarheid volgens industriestandaarden bevestigen. Een betrouwbare leverancier kan ook aantonen hoe hun verpakkingen passen binnen de vier circulaire strategieën: het verkleinen van de kringloop door materiaalreductie, het vertragen door levensduurverlenging, het sluiten door hoogwaardig recyclen, en het vervangen door biobased alternatieven.

Verder kenmerken betrouwbare claims zich door:

  • Specifieke materiaalbenamingen (PET, PP, HDPE) in plaats van algemene termen als “plastic”
  • Duidelijke voorwaarden voor recycleerbaarheid (“recyclebaar in Nederlandse sorteerinstallaties”)
  • Transparantie over energieverbruik en CO2-impact tijdens het recyclingproces
  • Realistische formuleringen met nuances in plaats van absolute uitspraken
  • Verwijzingen naar concrete recyclingstromen zoals tray-to-tray voor PET-verpakkingen

Welke stappen moet je nemen om greenwashing te voorkomen? #

Om greenwashing te voorkomen, begin je met het opstellen van een gedegen documentatiesysteem voor al je duurzaamheidsclaims. Verzamel concrete data over materiaalgebruik, recyclingpercentages, en de herkomst van gerecyclede grondstoffen. Voor elke claim die je maakt, moet je bewijs hebben dat stand houdt bij externe controle.

Investeer vervolgens in onafhankelijke verificatie van je claims. Dit kan door middel van life cycle assessments (LCA’s) die de werkelijke milieu-impact van je verpakkingen in kaart brengen, van grondstofwinning tot end-of-life. Werk samen met erkende certificeringsinstanties die specifieke expertise hebben in de verpakkingsindustrie en de nieuwste regelgeving kennen.

Implementeer deze concrete acties in je organisatie:

  1. Stel een intern review proces op waarbij elke duurzaamheidsclaim wordt getoetst aan feitelijke data
  2. Train je marketing- en salesteams in het correct communiceren over circulariteit
  3. Ontwikkel een bibliotheek met goedgekeurde formuleringen voor verschillende materialen en processen
  4. Voer regelmatig audits uit op je communicatie-uitingen
  5. Werk samen met ketenpartners om de hele levenscyclus van je verpakkingen transparant te maken
  6. Documenteer uitdagingen en beperkingen net zo goed als successen

Belangrijk is ook om realistische doelstellingen te stellen en hierover eerlijk te communiceren. Als een PP-verpakking bijvoorbeeld wel recyclebaar is maar nog niet in een gesloten kringloop, communiceer dan beide aspecten.

Belangrijkste aandachtspunten voor eerlijke circulariteit communicatie #

Voor eerlijke communicatie over circulariteit is het belangrijk om specifiek en genuanceerd te zijn in je taalgebruik. Vermijd algemene termen als “milieuvriendelijk” of “groen” zonder concrete onderbouwing. Gebruik in plaats daarvan precieze omschrijvingen zoals “deze HDPE-verpakking bevat 25% post-consumer recyclaat en is recyclebaar via de Nederlandse PMD-stroom”.

Bij visuele communicatie, let op dat je beeldmateriaal de werkelijkheid weerspiegelt. Gebruik geen overdreven groene kleuren of natuurbeelden als deze niet direct verband houden met je product. Iconen en symbolen moeten officieel erkend zijn en correct gebruikt worden volgens de richtlijnen.

Wel doen Niet doen
Specifieke materialen benoemen (rPET, PP, HDPE) Vage termen gebruiken zoals “eco-plastic”
Percentages recyclaat vermelden met bronvermelding Claimen “gemaakt van gerecycled materiaal” zonder details
Voorwaarden voor recycling aangeven “100% recyclebaar” zonder context
Meetbare doelstellingen communiceren Beloftes maken zonder tijdslijn of metrics
Uitdagingen en beperkingen erkennen Alleen positieve aspecten belichten

Tot slot, zorg ervoor dat je claims up-to-date blijven met de nieuwste wetgeving en technologische ontwikkelingen. Wat vandaag als duurzaam geldt, kan morgen achterhaald zijn. Blijf daarom investeren in kennis en innovatie, en pas je communicatie hierop aan. Door deze aandachtspunten te volgen, bouw je niet alleen vertrouwen op bij je klanten, maar draag je ook echt bij aan de transitie naar een circulaire economie.

Bij Koninklijke Hordijk helpen we bedrijven in de verpakkingsindustrie om hun circulariteitsdoelen te bereiken met transparante, onderbouwde oplossingen. Van materiaalkeuze tot end-of-life scenario’s, we denken mee over de hele keten om greenwashing te voorkomen en echte duurzaamheidswinst te boeken.

Frequently Asked Questions #

Hoe kan ik als inkoper verifiëren of de circulariteitsclaims van mijn verpakkingsleverancier kloppen? #

Vraag altijd om concrete bewijsstukken zoals LCA-rapporten, certificaten van onafhankelijke instanties, en gedetailleerde materiaalspecificaties inclusief het exacte percentage gerecycled content. Controleer ook of de leverancier transparant is over de herkomst van het recyclaat (post-consumer of post-industrial) en vraag naar referenties van andere klanten die vergelijkbare duurzaamheidsdoelen nastreven.

Wat zijn de financiële risico’s als mijn bedrijf per ongeluk greenwashing pleegt? #

De financiële risico’s zijn aanzienlijk: onder de EU Green Claims Directive kunnen boetes oplopen tot 4% van de jaaromzet, daarnaast riskeer je schadeclaims van misleide klanten en het verlies van belangrijke contracten. Ook de kosten voor reputatieherstel, juridische procedures en het aanpassen van alle marketing- en verpakkingsmaterialen kunnen flink oplopen.

Welke tools of software kan ik gebruiken om de circulariteit van mijn verpakkingen te meten en te rapporteren? #

Er zijn verschillende gespecialiseerde tools beschikbaar zoals Circular IQ voor het meten van circulariteitsprestaties, EcoChain voor LCA-analyses, en GaBi Software voor uitgebreide duurzaamheidsanalyses. Daarnaast bieden platforms zoals How2Recycle duidelijke recyclinginstructies die je op verpakkingen kunt plaatsen, en kun je de RecyClass tool gebruiken om de recycleerbaarheid van plastic verpakkingen te beoordelen.

Op de hoogte blijven? Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.