Categorieën bekijken

Hoe werkt circulariteit bij verpakkingsmaterialen?

5 min read

Circulariteit bij verpakkingsmaterialen draait om het creëren van een gesloten kringloop waarbij verpakkingen na gebruik weer grondstof worden voor nieuwe producten. In plaats van het traditionele ‘maken-gebruiken-weggooien’ model, worden materialen zoals PET, PP en HDPE steeds opnieuw ingezet. Dit vermindert de behoefte aan nieuwe grondstoffen en voorkomt dat waardevolle materialen als afval eindigen. Voor bedrijven in de verpakkingsindustrie betekent dit een fundamentele verschuiving in denken over productontwerp, materiaalkeuze en samenwerking binnen de keten.

Wat is circulariteit bij verpakkingsmaterialen precies? #

Circulariteit bij verpakkingsmaterialen betekent dat je verpakkingen zo ontwerpt en produceert dat ze na gebruik volledig kunnen worden hergebruikt of gerecycled tot nieuwe verpakkingen van dezelfde kwaliteit. Het gaat om een fundamenteel andere benadering dan het lineaire systeem waarbij grondstoffen worden gewonnen, verwerkt tot product en uiteindelijk als afval eindigen.

De kernprincipes van circulaire verpakkingen zijn helder: gebruik maken van recyclebare materialen zoals rPET of PP, ontwerpen voor demontage en recycling, en het minimaliseren van materiaalgebruik zonder functionaliteit te verliezen. Dit verschilt wezenlijk van traditionele verpakkingssystemen waar de focus ligt op eenmalig gebruik en lage productiekosten.

Materiaalhergebruik speelt de hoofdrol in dit verhaal. Thermoplastische kunststoffen zoals PET, PP en HDPE kunnen bij de juiste verwerking keer op keer worden omgesmolten en hervormd zonder significante kwaliteitsverlies. Dit maakt ze bij uitstek geschikt voor circulaire toepassingen in de verpakkingsindustrie. Voor meer informatie over duurzame verpakkingsoplossingen en materiaalinnovaties kun je ontdekken hoe bedrijven deze principes in de praktijk brengen.

Hoe werkt het circulaire proces van verpakkingsmaterialen? #

Het circulaire proces van verpakkingsmaterialen begint al bij het ontwerp. Verpakkingen worden vanaf de tekentafel ontwikkeld met het oog op maximale recyclebaarheid. Dit betekent kiezen voor mono-materialen zoals zuiver PET of PP, vermijden van complexe meerlaagse structuren, en zorgen voor eenvoudige scheiding van verschillende componenten.

Na productie en gebruik volgt de inzameling via gescheiden afvalstromen. Consumenten en bedrijven scheiden hun kunststofverpakkingen, waarna deze worden ingezameld en naar sorteercentra getransporteerd. Hier worden de materialen gescheiden op type: PET flessen bij PET flessen, PP bakjes bij PP bakjes, en HDPE verpakkingen bij HDPE.

De gesorteerde materialen gaan vervolgens naar recyclingbedrijven waar ze worden gewassen, vermalen tot granulaat en opnieuw gesmolten. Dit recyclaat vormt de grondstof voor nieuwe verpakkingen. Bij thermovormen bijvoorbeeld wordt gerecyclede PET-folie verwarmd en vacuümgevormd tot nieuwe voedselverpakkingen, waarbij de materiaaleigenschappen grotendeels behouden blijven.

Processtap Activiteit Resultaat
Ontwerp Design voor recycling Mono-materiaal verpakkingen
Inzameling Gescheiden afvalstromen Zuivere materiaalstromen
Sortering Scheiding op materiaaltype Homogene batches
Recycling Wassen, vermalen, smelten Recyclaat granulaat
Herverwerking Extrusie, thermovormen, spuitgieten Nieuwe verpakkingen

Welke verpakkingsmaterialen zijn geschikt voor circulariteit? #

Thermoplastische kunststoffen vormen de ruggengraat van circulaire verpakkingsoplossingen. PET, APET en rPET bieden uitstekende transparantie en barrière-eigenschappen, waardoor ze ideaal zijn voor voedselverpakkingen. Deze materialen behouden hun eigenschappen na meerdere recyclingcycli, mits ze zuiver worden ingezameld en verwerkt.

PP (polypropyleen) onderscheidt zich door zijn hittebestendigheid en geschiktheid voor magnetron en vriezer. Dit maakt PP perfect voor herbruikbare verpakkingen in de foodservice en ready-to-eat markt. HDPE biedt dan weer chemische resistentie en flexibiliteit, waardoor het populair is voor home care producten zoals wasmiddelverpakkingen.

Ook EPS (geëxpandeerd polystyreen) kent circulaire toepassingen, vooral in transportverpakkingen en isolatieproducten. Hoewel de inzameling complexer is vanwege het volume, kan EPS volledig worden gerecycled tot nieuwe EPS-producten of andere PS-toepassingen. Innovatieve materialen zoals Piocelan combineren de voordelen van verschillende schuimtypen met verbeterde recycleerbaarheid.

Bioplastics vormen een aparte categorie binnen circulaire verpakkingen. Materialen op basis van hernieuwbare grondstoffen kunnen zowel biologisch afbreekbaar als recyclebaar zijn, afhankelijk van hun chemische structuur. De ontwikkeling van nieuwe bio-based materialen zoals PEF opent mogelijkheden voor verpakkingen met superieure barrière-eigenschappen en volledige recycleerbaarheid.

Wat zijn de voordelen van circulaire verpakkingen voor bedrijven? #

De zakelijke voordelen van circulaire verpakkingen gaan verder dan alleen kostenbesparing op grondstoffen. Bedrijven die investeren in circulaire verpakkingsoplossingen verminderen hun afhankelijkheid van volatiele grondstoffenprijzen en verzekeren zich van een stabielere toeleveringsketen door gebruik van recyclaat.

Het bedrijfsimago profiteert aanzienlijk van de overstap naar circulaire verpakkingen. Consumenten en zakelijke afnemers waarderen steeds meer bedrijven die verantwoordelijkheid nemen voor hun milieu-impact. Dit vertaalt zich in sterkere klantloyaliteit en potentieel hogere marges voor duurzaam verpakte producten.

Compliance met wet- en regelgeving wordt steeds belangrijker. Met aangescherpte Europese regelgeving rond verpakkingsafval en verplichte percentages recyclaat, zijn bedrijven die nu al circulair werken beter voorbereid op toekomstige eisen. Dit voorkomt kostbare last-minute aanpassingen en mogelijke boetes.

Nieuwe businessmodellen ontstaan rond circulariteit. Denk aan verpakkingen-als-dienst concepten, waarbij producenten verantwoordelijk blijven voor de hele levenscyclus. Of samenwerkingen binnen de keten waarbij afval van de ene partij grondstof wordt voor de andere. Deze modellen creëren nieuwe inkomstenstromen en verstevigen relaties met partners.

Hoe implementeer je circulariteit in je verpakkingsstrategie? #

Implementatie van circulariteit begint met een grondige analyse van je huidige verpakkingsportfolio. Identificeer welke verpakkingen al recyclebaar zijn en waar verbeteringen mogelijk zijn. Focus eerst op quick wins: vervang complexe meerlaagse verpakkingen door mono-materiaal alternatieven in PET of PP.

Materiaalselectie vormt de basis van succesvolle implementatie. Kies voor materialen met bewezen recyclinginfrastructuur zoals PET, PP, HDPE of EPS. Vermijd materiaalcombinaties die recycling bemoeilijken, zoals PET/PE laminaten. Overweeg het gebruik van recyclaat: moderne rPET kan tot 100% worden toegepast in nieuwe voedselverpakkingen zonder kwaliteitsverlies.

Ontwerprichtlijnen voor circulariteit omvatten:

  • Minimaliseer het aantal verschillende materialen per verpakking
  • Zorg voor eenvoudige scheiding van componenten zoals labels en deksels
  • Gebruik lichte kleuren of transparante materialen voor betere recycleerbaarheid
  • Vermijd additieven die recycling verstoren zoals bepaalde barrièrecoatings
  • Ontwerp voor standaard recyclingprocessen in plaats van speciale verwerkingsroutes

Samenwerking in de keten versnelt de transitie naar circulariteit. Werk samen met leveranciers die recyclaat kunnen leveren, met afvalverwerkers voor terugname van productieafval, en met klanten voor optimale inzameling na gebruik. Certificeringen zoals ISCC PLUS voor recyclaat-content bieden transparantie en vertrouwen in de keten.

Belangrijkste inzichten over circulariteit bij verpakkingsmaterialen #

Circulariteit bij verpakkingsmaterialen is geen trend maar een noodzakelijke evolutie in de verpakkingsindustrie. De kernprincipes – ontwerpen voor recycling, gebruik van mono-materialen, en ketensamenwerkingen – vormen de basis voor succesvolle implementatie. Thermoplastische kunststoffen zoals PET, PP en HDPE blijken in de praktijk het meest geschikt voor circulaire toepassingen.

Voor bedrijven biedt de transitie naar circulaire verpakkingen concrete voordelen: van kostenbesparing en risicoreductie tot verbeterd bedrijfsimago en nieuwe businesskansen. De implementatie vraagt om een strategische aanpak waarbij materiaalkeuze, ontwerpbeslissingen en ketenpartnerships hand in hand gaan.

De toekomst van verpakkingen ligt in gesloten kringlopen waarbij afval niet langer bestaat maar elke verpakking de grondstof vormt voor de volgende. Met de juiste kennis, partners en commitment kunnen bedrijven vandaag al de stap zetten naar volledig circulaire verpakkingsoplossingen. Bij Koninklijke Hordijk delen we graag onze expertise om samen deze transitie vorm te geven.

Frequently Asked Questions #

Hoe kan ik als klein bedrijf beginnen met circulaire verpakkingen zonder grote investeringen? #

Start met het vervangen van één productlijn naar mono-materiaal verpakkingen zoals 100% PP of PET, die direct recyclebaar zijn. Vraag je huidige leverancier naar opties met recyclaat-content en begin met kleine batches om de kwaliteit te testen. Veel leveranciers bieden tegenwoordig circulaire alternatieven aan zonder significante meerkosten, vooral bij standaard formaten.

Wat zijn de grootste valkuilen bij het overstappen naar circulaire verpakkingsmaterialen? #

De meest voorkomende fout is het behouden van complexe materiaalcombinaties zoals PET/PE laminaten die recycling onmogelijk maken. Ook het gebruik van donkere kleuren of carbon black vermindert de recycleerbaarheid drastisch. Vermijd verder het toevoegen van barrièrelagen zonder eerst te onderzoeken of mono-materiaal alternatieven met voldoende barrière-eigenschappen beschikbaar zijn.

Hoe meet ik het succes van mijn circulaire verpakkingsstrategie? #

Stel concrete KPI’s op zoals het percentage recyclaat in je verpakkingen, de recycleerbaarheidsgraad van je portfolio, en de hoeveelheid virgin plastic die je hebt vervangen. Track ook de terugkoppeling van recyclingbedrijven over de kwaliteit van je verpakkingen na inzameling. Software tools zoals de RecyClass Design for Recycling Guidelines kunnen helpen bij het objectief beoordelen van je voortgang.

Op de hoogte blijven? Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.