- Wat betekent circulariteit in de verpakkingsindustrie precies?
- Welke recycleerbare kunststofverpakkingen zijn het meest effectief?
- Hoe werken herbruikbare verpakkingssystemen in de praktijk?
- Wat zijn innovatieve biologisch afbreekbare verpakkingsoplossingen?
- Hoe draagt design for recycling bij aan circulaire verpakkingen?
- Belangrijkste inzichten over circulariteit in verpakkingen
- Frequently Asked Questions
- Hoe kan ik als bedrijf starten met de overstap naar circulaire verpakkingen zonder mijn hele productielijn te moeten aanpassen?
- Wat zijn de grootste valkuilen bij het implementeren van herbruikbare verpakkingssystemen en hoe voorkom ik deze?
- Wanneer is biologisch afbreekbare verpakking écht een betere keuze dan recycleerbare kunststof?
De beste voorbeelden van circulariteit in verpakkingen vind je in recycleerbare kunststoffen zoals rPET-flessen, herbruikbare systemen zoals refill-verpakkingen, en biologisch afbreekbare materialen zoals PLA. Deze circulaire verpakkingen houden materialen in een gesloten kringloop door hergebruik, recycling of compostering. Van mono-materiaal verpakkingen die recycling vergemakkelijken tot slimme design-keuzes die al rekening houden met het einde van de levensduur – de verpakkingsindustrie transformeert naar een circulaire toekomst.
Wat betekent circulariteit in de verpakkingsindustrie precies? #
Circulariteit in verpakkingen draait om het creëren van een gesloten kringloop waarin materialen hun waarde behouden. In plaats van de traditionele ‘maken-gebruiken-weggooien’ aanpak, blijven verpakkingsmaterialen continu in gebruik door hergebruik, recycling en biologische afbreekbaarheid.
De circulaire economie toegepast op verpakkingen betekent dat je vanaf het ontwerp al nadenkt over wat er met de verpakking gebeurt na gebruik. Dit houdt in dat materialen zoals rPET, PP en HDPE zo worden ingezet dat ze na gebruik weer hoogwaardig kunnen worden gerecycled tot nieuwe verpakkingen. Thermoplastische materialen spelen hierbij een belangrijke rol omdat ze meerdere keren kunnen worden omgesmolten zonder significant kwaliteitsverlies.
Voor de verpakkingsindustrie betekent dit concreet werken volgens vier strategieën: materiaal minderen, levensduur verlengen, hoogwaardig recyclen en biobased materialen inzetten. Deze aanpak vermindert niet alleen afval, maar beperkt ook het gebruik van nieuwe grondstoffen en energie. Bedrijven in de voedingsmiddelen-, gezondheidszorg- en industriële sectoren zien circulariteit steeds meer als voorwaarde voor duurzame verpakkingsoplossingen die bijdragen aan hun MVO-doelstellingen.
Welke recycleerbare kunststofverpakkingen zijn het meest effectief? #
De meest effectieve recycleerbare kunststofverpakkingen zijn die gemaakt van mono-materialen zoals rPET-flessen, PP-containers en HDPE-verpakkingen. Deze verpakkingen kunnen na gebruik relatief eenvoudig worden gesorteerd en verwerkt tot nieuwe grondstoffen met behoud van kwaliteit.
rPET-verpakkingen voor verse voedingsmiddelen behoren tot de succesvolste voorbeelden. Deze transparante, recyclebare verpakkingen met uitstekende barrière-eigenschappen worden na gebruik weer omgezet in nieuwe PET-verpakkingen. In de voedingsmiddelenindustrie zie je steeds vaker thermogevormde bakjes en schalen van rPET die tot 100% uit gerecycled materiaal kunnen bestaan.
PP-verpakkingen excelleren vooral in toepassingen waar hittebestendigheid belangrijk is, zoals magnetron- en vriesverpakkingen. Deze containers zijn niet alleen vochtbestendig en goed te sealen, maar kunnen ook meerdere recyclingcycli doorstaan. HDPE wordt vooral effectief ingezet voor home care producten vanwege de chemische resistentie en elasticiteit van het materiaal.
Het succes van deze recycleerbare verpakkingen hangt sterk af van het mono-materiaal design. Door verschillende kunststofsoorten te vermijden en te kiezen voor één type materiaal, wordt recycling aanzienlijk vereenvoudigd. Dit design for recycling principe zorgt ervoor dat sorteermachines de verpakkingen gemakkelijk kunnen herkennen en scheiden voor hoogwaardige recycling.
Hoe werken herbruikbare verpakkingssystemen in de praktijk? #
Herbruikbare verpakkingssystemen werken via een gesloten kringloop waarbij verpakkingen na gebruik worden teruggenomen, gereinigd en opnieuw gevuld. Deze systemen variëren van eenvoudige refill-oplossingen tot geavanceerde retourlogistiek met tracking en kwaliteitscontrole.
In de cosmetica-industrie zie je steeds meer refill-systemen waarbij consumenten hun bestaande verpakking kunnen bijvullen met navulpouches. Deze pouches gebruiken tot 80% minder materiaal dan de originele verpakking. Voor de voedingsindustrie werken retourverpakkingen vooral goed bij lokale distributie, zoals melkflessen die via de bezorgdienst worden teruggenomen.
E-commerce bedrijven experimenteren met meermalig bruikbare verzendverpakkingen van duurzame thermoplastische materialen zoals PP of HDPE. Deze verpakkingen zijn bestand tegen meervoudig gebruik, kunnen gemakkelijk worden gereinigd en behouden hun vorm en sterkte gedurende tientallen gebruikscycli. Sommige systemen werken met een statiegeldsysteem of abonnementsmodel om de terugname te stimuleren.
Het succes van herbruikbare systemen hangt af van gebruiksgemak, retourlogistiek en de bereidheid van consumenten om mee te werken. Thermoplastische materialen bieden hierbij het voordeel dat ze licht van gewicht zijn, bestand tegen reiniging op hoge temperaturen en hun eigenschappen behouden bij herhaaldelijk gebruik.
Wat zijn innovatieve biologisch afbreekbare verpakkingsoplossingen? #
Biologisch afbreekbare verpakkingen gemaakt van bioplastics zoals PLA (polymelkzuur) en PHA (polyhydroxyalkanoaten) bieden een alternatief voor traditionele kunststoffen. Deze materialen breken onder de juiste omstandigheden volledig af tot water, CO2 en biomassa zonder schadelijke reststoffen achter te laten.
PLA-verpakkingen worden vooral toegepast voor verse producten met korte houdbaarheid, zoals sla-bakjes en fruitverpakkingen. Dit transparante materiaal lijkt qua eigenschappen op PET maar is composteerbaar onder industriële omstandigheden. PHA gaat nog een stap verder en is ook thuis composteerbaar, wat het geschikt maakt voor takeaway-verpakkingen en landbouwtoepassingen zoals plantenpotten.
In de voedingsindustrie zie je innovatieve toepassingen zoals eetbare verpakkingsfilms op basis van zeewier of zetmeel. Voor de landbouw worden mulchfolies ontwikkeld die na het groeiseizoen direct de grond in kunnen zonder schade aan het milieu. Retail-ketens experimenteren met composteerbare draagtassen en productverpakkingen die consumenten in hun GFT-bak kunnen gooien.
Belangrijk bij biologisch afbreekbare verpakkingen is het onderscheid tussen industriële compostering en thuiscompostering. Industriële compostering vereist specifieke temperaturen en vochtigheidsgraden die thuis niet haalbaar zijn. Voor optimale circulariteit moet de infrastructuur voor inzameling en verwerking goed zijn geregeld, anders eindigen deze verpakkingen alsnog bij het restafval.
Hoe draagt design for recycling bij aan circulaire verpakkingen? #
Design for recycling betekent dat je al in de ontwerpfase rekening houdt met de recyclebaarheid van een verpakking. Dit begint bij slimme materiaalkeuzes, zoals het gebruik van mono-materialen in plaats van complexe meerlaagse structuren die moeilijk te scheiden zijn.
Concrete ontwerpprincipes omvatten het vermijden van donkere kleuren die moeilijk detecteerbaar zijn voor sorteermachines, het gebruik van wateroplosbare lijmen in plaats van permanente verbindingen, en het weglaten van problematische additieven zoals PVC-labels. Ook de vorm speelt een rol: verpakkingen die gemakkelijk plat te drukken zijn nemen minder ruimte in tijdens transport naar recyclingfaciliteiten.
Een goed voorbeeld is de ontwikkeling van PP-verpakkingen met PP-etiketten en PP-gebaseerde inkten, waardoor de complete verpakking als één materiaalstroom kan worden gerecycled. Voor thermogevormde verpakkingen betekent design for recycling ook het optimaliseren van de wanddikte – dun genoeg voor materiaalreductie maar dik genoeg om meerdere recyclingrondes te doorstaan.
Innovatieve oplossingen zoals ’trigger points’ maken het mogelijk om verschillende componenten gemakkelijk van elkaar te scheiden. Denk aan deksels die met een simpele draaibeweging loskomen of sleeves die zonder lijm om een verpakking zitten. Deze aanpak maximaliseert de waarde van elk materiaal in de recyclingketen.
Belangrijkste inzichten over circulariteit in verpakkingen #
De transitie naar circulaire verpakkingen vraagt om een combinatie van strategieën. Recycleerbare kunststoffen zoals rPET, PP en HDPE vormen de ruggengraat van het systeem, vooral wanneer ze als mono-materiaal worden toegepast. Herbruikbare systemen bieden potentie voor sectoren met korte distributieketens en betrokken consumenten.
Biologisch afbreekbare alternatieven vullen het spectrum aan voor specifieke toepassingen waar compostering haalbaar is. Design for recycling blijkt de verbindende factor – zonder doordacht ontwerp blijven zelfs de beste materialen onbenut. De verpakkingsindustrie beweegt zich naar een toekomst waarin elke verpakking vanaf het eerste ontwerp tot de laatste levensfase bijdraagt aan de circulaire economie.
Voor bedrijven in de voedingsmiddelen-, gezondheidszorg- en industriële sectoren betekent dit kansen om hun duurzaamheidsdoelen te realiseren. Thermoplastische oplossingen spelen hierbij een sleutelrol door hun veelzijdigheid, recyclebaarheid en mogelijkheid tot innovatie. De komende jaren zullen nieuwe materialen, verbeterde recyclingtechnologieën en slimmere ontwerpen de circulariteit verder versterken.
Bij Koninklijke Hordijk werken we dagelijks aan deze circulaire toekomst. Met onze expertise in thermoplastische oplossingen en focus op duurzame innovatie helpen we bedrijven hun verpakkingen te transformeren naar circulaire systemen die waarde behouden en impact minimaliseren.
