- Wat is circulariteit in de context van food verpakkingen?
- Welke recycleerbare materialen zijn geschikt voor circulaire food verpakkingen?
- Hoe werken bio-based en composteerbare verpakkingsoplossingen?
- Wat zijn de voordelen van circulaire verpakkingen voor de voedingsindustrie?
- Belangrijkste overwegingen bij het kiezen van circulaire food verpakkingen
- Frequently Asked Questions
Circulaire verpakkingsoplossingen voor food verpakkingen omvatten recycleerbare materialen zoals rPET en PP, bio-based alternatieven, en innovatieve productietechnieken die materiaalkringlopen sluiten. Deze aanpak vermindert afval, bespaart grondstoffen en helpt bedrijven hun duurzaamheidsdoelen te bereiken door verpakkingen te ontwikkelen die na gebruik weer volledig in het productieproces kunnen worden opgenomen.
Wat is circulariteit in de context van food verpakkingen? #
Circulariteit in food verpakkingen betekent het ontwerpen en produceren van verpakkingen die na gebruik weer volledig kunnen worden hergebruikt of gerecycled. In tegenstelling tot het traditionele lineaire model, waarbij verpakkingen na eenmalig gebruik worden weggegooid, houdt de circulaire economie materialen zo lang mogelijk in de kringloop.
Voor de verpakkingsindustrie betekent dit concreet dat we werken met materialen zoals rPET en PP die na gebruik weer kunnen worden omgezet in nieuwe verpakkingen. Dit proces begint al bij het ontwerp, waarbij we rekening houden met de recyclebaarheid en de mogelijkheid om gerecycled materiaal toe te passen. Thermovormen met gerecyclede folies is hier een goed voorbeeld van.
Het verschil met lineaire modellen is fundamenteel. Waar vroeger verpakkingen werden gemaakt van nieuwe grondstoffen en na gebruik verbrand of gestort, creëren we nu gesloten kringlopen. Dit betekent dat een PET-schaal voor verse groenten na gebruik weer kan worden omgezet in een nieuwe verpakking, waarbij de materiaaleigenschappen behouden blijven.
Het minimaliseren van afval gebeurt door slimme materiaalkeuzes en efficiënte productieprocessen. Door bijvoorbeeld mono-materialen te gebruiken in plaats van complexe meerlaagse structuren, maken we recycling eenvoudiger en effectiever. Ook het optimaliseren van wanddiktes en het voorkomen van productieverlies dragen bij aan afvalreductie.
Welke recycleerbare materialen zijn geschikt voor circulaire food verpakkingen? #
Voor circulaire food verpakkingen zijn verschillende recycleerbare thermoplastische materialen beschikbaar die voldoen aan strenge voedselveiligheidsnormen. PET, rPET, PP en HDPE zijn de meest gebruikte materialen die uitstekende recyclingeigenschappen combineren met de benodigde functionaliteit voor voedselverpakkingen.
PET en rPET zijn transparante materialen met een hoge stijfheid en goede barrière-eigenschappen tegen gas en vocht. Deze materialen zijn hittebestendig tot 65°C (CPET zelfs tot 240°C) en diepvriesbestendig tot -40°C. Met een soortelijk gewicht van 1,33 kg/dm³ zijn ze ideaal voor thermogevormde schalen en bakjes voor verse producten zoals vlees, vis en salades.
PP biedt uitstekende vochtbarrière-eigenschappen en is vetbestendig. Dit materiaal is geschikt voor temperaturen tot 120°C en kan in de magnetron worden gebruikt. Met goede seal-eigenschappen en een laag soortelijk gewicht van 0,91 kg/dm³ is PP perfect voor kant-en-klaarmaaltijden en houdbare voedingsmiddelen. Het materiaal behoudt zijn eigenschappen ook na meerdere recyclingcycli.
| Materiaal | Eigenschappen | Toepassingen | Recyclebaarheid |
|---|---|---|---|
| PET/rPET | Transparant, stijf, gasbarrière | Verse producten, salades | Uitstekend, behoud eigenschappen |
| PP | Vochtbarrière, magnetronbestendig | Kant-en-klaar, houdbaar voedsel | Zeer goed, meerdere cycli mogelijk |
| HDPE | Chemisch resistent, flexibel | Flessen, potten | Goed, breed toepasbaar |
Het recyclingproces van deze materialen is goed ontwikkeld in Nederland. Na inzameling worden de verpakkingen gesorteerd, gewassen en vermalen tot granulaat. Dit granulaat kan weer worden geëxtrudeerd tot nieuwe folie voor thermovormen of direct worden gebruikt in spuitgiet- en blaasprocessen voor nieuwe verpakkingen.
Hoe werken bio-based en composteerbare verpakkingsoplossingen? #
Bio-based en composteerbare verpakkingen worden geproduceerd uit hernieuwbare grondstoffen zoals maïszetmeel, suikerriet of cellulose. Deze materialen bieden een alternatief voor traditionele kunststoffen, waarbij PLA (polymelkzuur) en PHA (polyhydroxyalkanoaten) de bekendste voorbeelden zijn voor voedselverpakkingen.
Het productieproces begint met de fermentatie van plantaardige suikers tot melkzuur, dat vervolgens wordt gepolymeriseerd tot PLA. Dit materiaal kan net als conventionele kunststoffen worden thermogevormd tot schalen en bakjes. PHA wordt geproduceerd door bacteriën die plantaardige oliën of suikers omzetten in polymeren. Meer informatie over duurzame verpakkingsoplossingen toont aan dat deze ontwikkelingen nauwlettend worden gevolgd.
De composteerbaarheid van deze materialen varieert sterk. Industrieel composteerbare verpakkingen vereisen specifieke omstandigheden met temperaturen boven 60°C en gecontroleerde vochtigheid om binnen 12 weken af te breken. Thuiscomposteerbare varianten breken af bij lagere temperaturen maar hebben meer tijd nodig. Het is belangrijk om te weten dat niet alle bio-based materialen automatisch composteerbaar zijn.
Voor verschillende voedselproducten hebben bio-based verpakkingen specifieke voor- en nadelen. Ze zijn geschikt voor droge producten en korte houdbaarheidsdata, maar bieden minder barrière-eigenschappen tegen vocht en zuurstof dan PET of PP. Voor verse producten met langere houdbaarheid blijven recycleerbare kunststoffen vaak de betere keuze vanuit functionaliteit en circulariteit.
Wat zijn de voordelen van circulaire verpakkingen voor de voedingsindustrie? #
Circulaire verpakkingen bieden voedselproducenten concrete voordelen op gebied van kosten, imago en duurzaamheid. Door te kiezen voor recycleerbare verpakkingen van rPET of PP kunnen bedrijven hun grondstofkosten stabiliseren en minder afhankelijk worden van prijsschommelingen van nieuwe materialen.
Op lange termijn leiden circulaire verpakkingsoplossingen tot kostenbesparingen door efficiënter materiaalgebruik en lagere afvalverwerkingskosten. Bedrijven die investeren in mono-materiaal verpakkingen profiteren van betere recyclingopbrengsten en kunnen via terugnameprogramma’s zelfs directe toegang krijgen tot hun eigen gerecyclede grondstoffen. Dit vermindert de afhankelijkheid van externe leveranciers.
Het merkimago profiteert aanzienlijk van de overstap naar circulaire verpakkingen. Consumenten waarderen bedrijven die verantwoordelijkheid nemen voor hun verpakkingsafval. Door transparant te communiceren over het gebruik van gerecyclede materialen en de recyclebaarheid van verpakkingen, versterken merken hun positie in de markt. Dit wordt vooral zichtbaar in de verse food sector waar duurzaamheid een steeds belangrijker aankoopcriterium wordt.
Compliance met wet- en regelgeving wordt eenvoudiger met circulaire verpakkingen. De Europese Single Use Plastics Directive en nationale uitbreidingen van producentenverantwoordelijkheid vereisen dat bedrijven actief werken aan het verminderen van verpakkingsafval. Door nu al te kiezen voor volledig recycleerbare oplossingen, zijn bedrijven voorbereid op toekomstige regelgeving.
De CO2-voetafdruk van verpakkingen vermindert significant door het gebruik van gerecyclede materialen. De productie van rPET vereist bijvoorbeeld tot 75% minder energie dan virgin PET. Deze besparing draagt direct bij aan de klimaatdoelstellingen van voedselproducenten en helpt hen hun scope 3 emissies te verlagen.
Belangrijkste overwegingen bij het kiezen van circulaire food verpakkingen #
Bij de selectie van circulaire verpakkingsoplossingen moet je een balans vinden tussen functionaliteit, duurzaamheid en kosten. De materiaalkeuze hangt af van het product, de houdbaarheid en de verwerkingsmethoden. Voor verse producten die een goede gasbarrière vereisen, blijft rPET vaak de beste keuze, terwijl PP ideaal is voor producten die verhit moeten worden.
De functionaliteit van de verpakking mag nooit in het gedrang komen door duurzaamheidsambities. Een verpakking die het product niet adequaat beschermt, leidt tot voedselverspilling wat een grotere milieu-impact heeft dan de verpakking zelf. Daarom is het belangrijk om samen met verpakkingsexperts te bepalen welke materialen en diktes nodig zijn voor optimale productbescherming met minimaal materiaalgebruik.
Een grondige kosten-batenanalyse moet verder kijken dan alleen de initiële materiaalkosten. Factoren zoals de beschikbaarheid van gerecyclede grondstoffen, verwerkingsefficiëntie en de waarde van de verpakking na gebruik spelen mee. Thermogevormde mono-materiaal verpakkingen kunnen bijvoorbeeld duurder zijn in aanschaf maar leveren besparingen op door betere recyclingopbrengsten.
De beschikbare recyclinginfrastructuur in je afzetmarkten bepaalt mede welke materialen geschikt zijn. In Nederland en omringende landen is de infrastructuur voor PET en PP goed ontwikkeld, maar dit kan verschillen in andere regio’s. Check daarom altijd of je gekozen verpakkingsmateriaal daadwerkelijk gerecycled kan worden waar je producten verkocht worden.
Toekomstige ontwikkelingen in circulaire verpakkingstechnologie bieden nieuwe mogelijkheden. Chemische recycling maakt het mogelijk om ook vervuilde kunststoffen terug te brengen tot grondstoffen. Nieuwe bio-based materialen met verbeterde eigenschappen komen op de markt. Door nu al flexibiliteit in te bouwen in je verpakkingsstrategie, kun je inspelen op deze innovaties.
Voor een succesvolle transitie naar circulaire verpakkingen is samenwerking met een ervaren partner belangrijk. Start met pilots voor specifieke productlijnen, meet de resultaten en schakel geleidelijk op. Betrek je hele keten, van leveranciers tot retailers, om gezamenlijk de circulaire doelstellingen te realiseren. Bij Koninklijke Hordijk ondersteunen we bedrijven graag bij deze transitie met onze expertise in duurzame thermoplastische oplossingen.
