- Wat is een circulariteit roadmap precies?
- Waarom is een circulariteit roadmap belangrijk voor bedrijven?
- Hoe begin je met het opstellen van een circulariteit roadmap?
- Welke elementen horen in een complete circulariteit roadmap?
- Hoe implementeer je een circulariteit roadmap succesvol?
- Belangrijkste stappen voor een effectieve circulariteit roadmap
- Frequently Asked Questions
Een circulariteit roadmap is je strategische routekaart voor de overgang naar een circulair bedrijfsmodel. Het biedt een gestructureerd plan waarin je vastlegt hoe je bedrijf stapsgewijs materialenstromen optimaliseert, afval minimaliseert en hergebruik maximaliseert. Voor bedrijven in de verpakkingsindustrie betekent dit concreet werken aan mono-materiaal designs, verhogen van recyclaat percentages en ontwikkelen van gesloten kringlopen. Deze aanpak helpt je niet alleen om te voldoen aan strengere wetgeving zoals de Packaging & Packaging Waste Directive, maar creëert ook nieuwe kansen voor innovatie en kostenbesparingen.
Wat is een circulariteit roadmap precies? #
Een circulariteit roadmap is een strategisch document dat de transitie van lineaire naar circulaire bedrijfsprocessen in kaart brengt. Het fungeert als je kompas bij het navigeren door de complexe wereld van circulair ondernemen. In de kern draait het om vier hoofdstrategieën: verkleinen van de kringloop door materiaalreductie, vertragen door levensduurverlenging, sluiten door hoogwaardig recyclen, en vervangen door hernieuwbare alternatieven.
Voor de thermoplastische industrie betekent dit heel praktisch dat je kijkt naar je huidige materialenstromen van bijvoorbeeld rPET, PP en HDPE. Je analyseert waar verlies optreedt in kwaliteit, materiaal of energie tijdens productieprocessen zoals thermovormen en extrusie. Vervolgens identificeer je concrete verbeterpunten, zoals het overstappen op mono-materiaal verpakkingen die beter recyclebaar zijn, of het verhogen van het percentage gerecycled materiaal in je producten.
De roadmap bevat ook een helder tijdspad met meetbare doelstellingen. Denk aan targets zoals “97% gerecycled HDPE in onze flessen tegen 2025” of “volledig circulaire vleesschalen met locked seal technologie binnen drie jaar”. Deze concrete doelen maken het mogelijk om voortgang te monitoren en bij te sturen waar nodig.
Waarom is een circulariteit roadmap belangrijk voor bedrijven? #
De waarde van een gestructureerde aanpak voor circulaire transitie gaat veel verder dan alleen voldoen aan regelgeving. Met het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) dat Nederland circulair wil maken in 2050, wordt een roadmap steeds meer een noodzaak voor toekomstbestendige bedrijfsvoering. Bedrijven met een duidelijke duurzaamheid strategie onderscheiden zich in de markt en trekken klanten aan die bewust kiezen voor circulaire partners.
Economisch gezien levert circulariteit concrete voordelen op. Door slimmer om te gaan met grondstoffen zoals rPET en PP verlaag je niet alleen je CO2-footprint, maar ook je grondstofkosten. Het ontwikkelen van bijvoorbeeld een mono-materiaal vleesschaal zorgt voor betere recyclaatkwaliteit, wat weer leidt tot hoogwaardiger hergebruik en lagere inkoopkosten voor gerecyclede grondstoffen.
Daarnaast speelt regelgeving een steeds grotere rol. Met de Circular Economy Action Plan (CEAP) van de EU, de Single Use Plastic Directive en de aankomende Ecodesign Regulation wordt circulair werken niet langer een keuze maar een verplichting. Bedrijven die nu al een roadmap hebben, lopen voor op deze ontwikkelingen en vermijden kostbare last-minute aanpassingen.
Hoe begin je met het opstellen van een circulariteit roadmap? #
Het opstellen van een effectieve roadmap begint altijd met een grondige nulmeting van je huidige situatie. Breng in kaart welke materialen je gebruikt – of het nu gaat om APET voor transparante verpakkingen, CPET voor ovenvaste producten, of EPS voor isolerende transportverpakkingen. Analyseer hoeveel afval ontstaat bij productieprocessen zoals vacuümvormen of spuitgieten, en waar materiaalverlies optreedt in je keten.
De volgende stap is het identificeren van circulaire kansen binnen je waardeketen. Kijk kritisch naar je productontwerpen: kunnen complexe meerlaagse verpakkingen vervangen worden door mono-materiaal alternatieven? Is het mogelijk om meer rPET of andere gerecyclede materialen toe te passen zonder concessies aan kwaliteit? Onderzoek ook mogelijkheden voor nieuwe technologieën zoals elektrisch foam moulding voor EPS-producten, wat energiezuiniger is dan traditionele methoden.
Het betrekken van stakeholders is cruciaal voor succes. Organiseer workshops met je productie-, inkoop- en R&D-teams om gezamenlijk prioriteiten te stellen. Betrek ook je klanten en leveranciers vroeg in het proces. Zij hebben vaak waardevolle inzichten over materiaalkeuzes en kunnen meedenken over innovatieve oplossingen. Een praktische tip: start met quick wins zoals het verhogen van recyclaat in non-food toepassingen, waar de regelgeving minder streng is.
Welke elementen horen in een complete circulariteit roadmap? #
Een complete roadmap bevat allereerst heldere, meetbare doelstellingen gekoppeld aan realistische tijdlijnen. Formuleer targets zoals “30% reductie in materiaalgebruik voor PP-bakjes binnen 2 jaar” of “100% recyclebare verpakkingen in ons food vers assortiment tegen 2027”. Deze doelen moeten aansluiten bij zowel je bedrijfsstrategie als bij externe ontwikkelingen zoals de transitie naar een circulaire economie.
KPI’s vormen het hart van je monitoring systeem. Denk aan indicatoren zoals percentage gerecycled materiaal per productlijn, afvalreductie per productiefaciliteit, of de recycleerbaarheidsgraad van je verpakkingsportfolio. Voor thermogevormde rPET-schalen kun je bijvoorbeeld monitoren hoeveel procent tray-to-tray recyclaat je gebruikt versus virgin materiaal.
Technologische innovaties en samenwerkingsverbanden verdienen een prominente plek in je roadmap. Beschrijf concrete projecten zoals de ontwikkeling van biologisch afbreekbare alternatieven voor specifieke toepassingen, of partnerships voor closed-loop recycling systemen. Denk ook aan investeringen in nieuwe productietechnologieën die materiaalefficiëntie verhogen, zoals precisie-extrusie voor dunnere maar even sterke verpakkingen.
| Roadmap Component | Concrete Invulling | Tijdshorizon |
|---|---|---|
| Materiaalstrategie | Overgang naar mono-PP voor food houdbaar lijn | 12-18 maanden |
| Recyclaatverhoging | Van 20% naar 50% rPET in verse voedselverpakkingen | 24 maanden |
| Design optimalisatie | Gewichtsreductie HDPE flessen met 15% | 6-9 maanden |
| Ketenintegratie | Opzet retourlogistiek voor EPS-kratten | 18 maanden |
Hoe implementeer je een circulariteit roadmap succesvol? #
Succesvolle implementatie begint met een gefaseerde aanpak waarbij je start met pilotprojecten. Kies bijvoorbeeld één productlijn – zoals PP-smeersaladebakjes – om nieuwe circulaire principes te testen. Monitor nauwkeurig de impact op productkwaliteit, kosten en klantacceptatie. Deze leerervaringen gebruik je vervolgens bij het opschalen naar andere productlijnen.
Change management is vaak onderbelicht maar cruciaal voor succes. Je vraagt van medewerkers om anders te denken over materialen en processen. Operators die gewend zijn aan virgin HDPE moeten leren werken met gerecyclede varianten die soms andere verwerkingseigenschappen hebben. Investeer daarom in training en creëer ambassadeurs binnen verschillende afdelingen die het circulaire gedachtegoed uitdragen.
Voor de integratie in bestaande productieprocessen is technische expertise onmisbaar. Bij thermovormen van rPET moet je bijvoorbeeld rekening houden met mogelijk hogere verwerkingstemperaturen. Bij spuitgieten van gerecycleerd PP kunnen aanpassingen in druk en cyclustijden nodig zijn. Werk nauw samen met je technische teams om deze uitdagingen op te lossen zonder concessies aan eindkwaliteit.
Continue monitoring en verbetering maken het verschil tussen een papieren plan en echte impact. Implementeer systemen die real-time data verzamelen over materiaalverbruik, afvalstromen en energieconsumptie. Organiseer maandelijkse reviews waarbij je voortgang bespreekt en waar nodig bijstuurt. Vier successen, maar wees ook transparant over tegenslagen – deze bieden waardevolle leermomenten.
Belangrijkste stappen voor een effectieve circulariteit roadmap #
De reis naar circulaire economie succes volgt een logisch pad van analyse naar actie. Begin met een grondige materialenstroom-analyse waarbij je exact in kaart brengt welke kunststoffen je gebruikt en waar optimalisatie mogelijk is. Stel vervolgens ambitieuze maar haalbare doelen die aansluiten bij zowel wetgeving als marktverwachtingen.
Best practices uit de verpakkingsindustrie laten zien dat samenwerking het verschil maakt. Werk samen met ketenpartners aan innovaties zoals tray-to-tray recycling voor PET-verpakkingen. Investeer in design for recycling principes waarbij je vanaf de tekentafel nadenkt over de volgende levenscyclus van je product.
Veelvoorkomende valkuilen zijn te vermijden door realistisch te blijven. Niet elk materiaal is geschikt voor oneindige recycling, en soms is gewichtsreductie effectiever dan materiaalvervanging. Houd ook rekening met de totale milieu-impact: een dunnere verpakking die tot meer productverlies leidt, is uiteindelijk niet duurzamer.
De toekomst van circulair ondernemen in de kunststofindustrie wordt bepaald door innovatie en samenwerking. Met nieuwe technologieën zoals chemische recycling en bio-based alternatieven ontstaan steeds meer mogelijkheden. Een goed doordachte circulariteit roadmap helpt je om deze kansen optimaal te benutten. Bij Koninklijke Hordijk zien we dagelijks hoe bedrijven met de juiste aanpak succesvol de transitie maken naar circulaire bedrijfsmodellen, waarbij duurzaamheid en winstgevendheid hand in hand gaan.
